پورت شیمی چیست ؟
پورت شیمی درمانی ، که اغلب به عنوان کاتتر پورت یا پورت قابل کاشت نامیده می شود، یک وسیله پزشکی کوچک است که با جراحی در زیر پوست، معمولا در ناحیه قفسه سینه قرار می گیرد. این روشی ایمن و کارآمد برای ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی فراهم می کند تا شیمی درمانی و سایر داروها را انجام دهند، خون گیری کنند یا سایر روش های پزشکی را انجام دهند. پورت شامل یک مخزن کوچک (درگاه) است که به یک کاتتر متصل است که به یک ورید منتهی می شود، معمولاً ورید بزرگ نزدیک قلب. این تنظیم نیاز به سوزن زدن های مکرر را به حداقل می رساند، ناراحتی را کاهش می دهد و امکان دسترسی آسان تر به جریان خون را فراهم می کند. پورت ها می توانند برای ماه ها یا حتی سال ها در محل باقی بمانند و به ویژه برای بیمارانی که نیاز به درمان طولانی مدت دارند مفید هستند. پس از قرار دادن اولیه، می توان با استفاده از یک سوزن مخصوص به پورت دسترسی پیدا کرد که امکان درمان یا خون گیری را با حداقل اختلال در زندگی روزمره بیمار فراهم می کند.
چرا انتخاب پورت شیمی درمانی PORT-A-CATH® II Low Profile؟
- 
کمبرآمدگی ظریف: طراحی Low Profile بهگونهای است که زیر پوست تقریباً محو شده و نمای بالینی طبیعیتر و زیبایی بیشتری دارد.
 - 
دوام طولانیمدت: جنس تیتانیوم/پلیکربنات پزشکی و کاتتر سیلیکونی مقاوم، پورت را تا چند سال قابل استفاده نگه میدارد.
 - 
ایمنی و راحتی بیمار: کاهش دفعات پانکچر، راحتی در تزریقهای مکرر و کاهش خطر پارگی دیافراگم با استفاده از سوزن Huber.
 
پورت شیمی درمانی درست در زیر پوست قرار می گیرد و یک کاتتر (لوله نازک) پورت را به یک ورید بزرگ متصل می کند. این عمل معمولاً با بی حسی موضعی انجام می شود و حدود یک ساعت طول می کشد.
پورت شیمی درمانی دارای یک مخزن کوچک است که با یک سوزن مخصوص از طریق پوست قابل دسترسی است. این مخزن به یک کاتتر متصل می شود که به داخل ورید می رود و به دارو اجازه می دهد تا مستقیماً وارد جریان خون شود.
مراحل کاشت پورت شیمی درمانی و روش مراقبت
۱. آمادهسازی بیمار
- 
شرححال کامل و بررسی آزمایشهای انعقادی
 - 
آنتیبیوتیک پروفیلاکسی طبق دستور پزشک
 
۲. کاشت پورت
- 
برش پوستی کوچک در محل مناسب قفسه سینه
 - 
قرار دادن محفظه زیر پوست
 - 
هدایت کاتتر به داخل ورید مرکزی
 - 
فلاش اولیه با سالین و هپارین
 
۳. مراقبتهای پس از کاشت
- 
فلاش پورت: هر ۴ تا ۶ هفته با 5 میلیلیتر هپارین 100 واحد/میلیلیتر
 - 
تعویض پانسمان: هر ۷۲ ساعت یا در صورت خیس شدن
 - 
شستوشوی منظم: جلوگیری از تشکیل لخته و انسداد کاتتر
 
. علائم موضعی در محل کاشت پورت:
- 
قرمزی و التهاب پوست اطراف پورت
 - 
درد یا سوزش در محل پورت حتی در لمس
 - 
گرمی غیرطبیعی پوست روی ناحیه پورت
 - 
ترشح چرکی یا مایع زرد/سبز از محل
 - 
برجستگی یا تورم در اطراف پورت
 
2. علائم عمومی (سیستمی):
- 
تب بالای ۳۸ درجه بدون دلیل واضح
 - 
لرز یا احساس سرما بدون علت مشخص
 - 
ضعف شدید یا خستگی ناگهانی
 - 
ضربان قلب بالا یا فشار خون پایین
 - 
تهوع، گیجی یا بیحالی (در موارد پیشرفته، نشانه سپسیس)
 
⚠️ **چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر بیمار یکی از علائم بالا را دارد، مخصوصاً تب، لرز یا ترشح چرک از محل پورت، باید فوراً با پزشک تماس بگیرد یا به اورژانس مراجعه کند.**
🩺 تشخیص و درمان:
- 
آزمایش خون (CBC، CRP، کشت خون)
 - 
کشت ترشحات پورت
 - 
آنتیبیوتیک سیستمیک
 - 
در برخی موارد، خارج کردن کامل پورت برای کنترل عفونت شدید ضروری است
 
✅ راههای پیشگیری:
- 
شستوشوی منظم پورت با هپارین طبق دستور پزشک
 - 
تعویض پانسمان در محیط استریل توسط پرستار آموزشدیده
 - 
استفاده از سوزن Huber استریل
 - 
خودداری از دستکاری یا لمس غیرضروری پورت توسط بیمار
 
✅ دلایل رایج برای برداشتن پورت شیمی درمانی:
- 
پایان دوره درمان (مثلاً پایان شیمیدرمانی)
 - 
عفونت پورت یا کاتتر
 - 
انسداد کاتتر یا عدم عملکرد صحیح
 - 
واکنش آلرژیک یا تحریک پوستی مکرر
 - 
جابجایی یا شکستگی پورت/کاتتر
 - 
عدم نیاز به دسترسی وریدی طولانیمدت
 
🏥 مراحل برداشتن پورت شیمی درمانی:
⏱ زمان انجام عمل:
حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه
با بیحسی موضعی یا در برخی موارد بیهوشی سبک (بیشتر برای کودکان)
🔧 مراحل کلی:
- 
ضدعفونی و بیحسی موضعی
 - 
ایجاد برش کوچک روی محل کاشت
 - 
آزادسازی پورت از بافت زیرجلدی
 - 
بیرون آوردن کامل محفظه و کاتتر (بهآرامی از داخل رگ)
 - 
بررسی خونریزی، شستوشو و بخیه پوست
 
🩹 مراقبتهای بعد از برداشتن پورت:
| مورد | توضیح | 
|---|---|
| 🧼 پانسمان | باید تمیز، خشک و استریل بماند (تعویض طبق توصیه پزشک) | 
| 🚫 فعالیت بدنی | ۲۴–۴۸ ساعت استراحت، عدم برداشتن اجسام سنگین | 
| 🛀 حمام | تا زمانی که زخم بسته نشده، از خیس شدن محل اجتناب شود | 
| ❗ در صورت | تب، درد زیاد، تورم یا ترشح از زخم، فوراً پزشک را مطلع کنید | 
مزایای کلیدی پورت شیمی درمانی برای پزشک و مرکز درمانی
- 
کاهش زمان تزریق: دسترسی سریع و ساده در کمتر از ۳۰ ثانیه
 - 
صرفهجویی اقتصادی: کاهش هزینههای خرید مکرر آنژیوکت و تجهیزات تزریق محیطی
 - 
رضایت و راحتی بیمار: کمتر شدن درد و استرس ناشی از تزریقهای مکرر
 
سوالات متداول درباره پورت شیمی درمانی
. پورت شیمیدرمانی چیست؟
پورت شیمیدرمانی یک دستگاه پزشکی کوچک است که زیر پوست قرار میگیرد و به رگهای بزرگ بدن متصل میشود. این وسیله امکان تزریق داروهای شیمیدرمانی، خونگیری و مایعات پزشکی را به صورت ایمن و راحت فراهم میکند.
2. چرا از پورت شیمیدرمانی استفاده میکنیم؟
استفاده از پورت شیمیدرمانی باعث میشود که بیماران سرطانی نیاز کمتری به سوزن زدن مکرر داشته باشند، درد و التهاب ناشی از تزریق کاهش یابد و درمان طولانیمدت راحتتر انجام شود.
3. نحوه نصب پورت چگونه است؟
نصب پورت توسط پزشک متخصص در یک عمل جراحی کوتاه انجام میشود. پورت معمولاً در قفسه سینه یا بازو قرار داده شده و به رگ اصلی بدن متصل میشود. بعد از نصب، مراقبت دقیق برای جلوگیری از عفونت ضروری است.
4. مراقبتهای پس از نصب پورت چیست؟
- 
محل نصب را تمیز و خشک نگه دارید.
 - 
از سوزنهای استریل مخصوص پورت استفاده کنید.
 - 
علائم عفونت، قرمزی یا تورم را جدی بگیرید و به پزشک اطلاع دهید.
 - 
مراجعات منظم به پزشک برای بررسی وضعیت پورت انجام دهید.
 
5. آیا استفاده از پورت درد دارد؟
معمولاً پس از نصب پورت، بیماران مقداری درد یا ناراحتی خفیف در محل نصب تجربه میکنند که با مراقبتهای مناسب و داروهای تجویزی کاهش مییابد. تزریق داروها از طریق پورت نسبت به تزریق مستقیم به رگ بسیار کمدردتر است.
6. چه عوارض احتمالی برای پورت شیمیدرمانی وجود دارد؟
- 
عفونت در محل نصب
 - 
لخته شدن خون در پورت
 - 
کبودی یا خونریزی موقتی
 
با رعایت مراقبتهای لازم و پیگیری منظم، ریسک این عوارض به حداقل میرسد.
7. پورت شیمیدرمانی تا چه مدت قابل استفاده است؟
طول عمر پورت بستگی به نوع دستگاه و مراقبت بیمار دارد. معمولاً پورتها بین چند ماه تا چند سال قابل استفاده هستند و در صورت نیاز پزشک ممکن است تعویض شوند.
8. آیا پورت شیمیدرمانی برای همه بیماران مناسب است؟
پورت شیمیدرمانی بیشتر برای بیمارانی که درمان شیمیدرمانی طولانیمدت دارند توصیه میشود. انتخاب نوع پورت و زمان نصب باید توسط پزشک متخصص و براساس وضعیت جسمی بیمار انجام شود.
                    
      
             
        
      
             
        
      
             
        
      
             
        
      
             
        
      
             
        

هنوز دیدگاهی وجود ندارد